محمد بن یحیی فتاحی (سیبک نیشابوری) و داستان حسن و دل

Sibak -e- Neyshaburi

The Poet and Writer of Persia

(Iran - Neyshabur)

محمد بن یحیی فتاحی، سیبک نیشابوری،

از شاعران معروف قرن نهم هجری، وفات: 853 هـ.ق.

محمد بن یحیی فتاحی (سیبک نیشابوری)، از شاعران و ادیبان معروف دوره‌ی تیموری (شاهرخ) در قرن 8 و 9 هجری بوده که در بسیاری از علوم زمان خود دست داشته است. سیبک گاه به تُفّاحی (تفاح: مرادف عربی «سیب») و گاه به فتاحی (فتّاح: احتمالا، مقلوب تفاح) تخلص می‌کرد و تخلص‌های دیگری چون «اسراری» و «خماری» را نیز بر او نوشته‌اند. آثار وی عبارت‌اند از: «دیوان اشعار» ، «ده نامه»؛ و مثنوی‌های «شبستان خیال» ، «حسن و دل» و «مثنوی دستور عشاق»، «گلستان لغات» «تعبیرنامه»، «روضه بوستان»، «خمریات»، «رساله البسه»، «اسرار نامه» یا «اسراری و خماری». فتاحی که در علوم ادبی و خط و خوشنویسی سرآمد بود در سال 853 هجری قمری درگذشت.

«حُسن و دل» یا «دستور عشاق» یا «قصه‌ی شاهزاده حُسن و شاهزاده دل‌» اثر منظوم مولانا محمد بن سیبک نیشابوری است. حسن و دل که در سال 840 ق. به اتمام رسید، داستانی رمزی است که ماجرای عشق «شاهزاده دل»، «فرزند عقل‌» را به «شاهزاده حُسن»، «فرزند عشق» نشان می‌دهد که سر انجام، دل پس از طی مصائب گوناگون به وصال حسن می‌رسد. سیبک نیشابوری، همچنین از منظومه‌ی «حسن و دل»، خلاصه‌ای به نثر مسجع فراهم کرده بود که از نمونه عالی عصر تیموری به شمار می رود. این خلاصه تا کنون چندین بار به زبان‌های مختلف چون ترکی، اردو، انگلیسی، فرانسه و آلمانی ترجمه شده است.

*******

پیوندهای سودمند:

برگ نخست

متن داستان حسن و دل

واژه‌های دشوار داستان حسن و دل

تحلیل داستان «حسن و دل» سیبک نیشابوری

پشتیبان اطلاعات: ابرشهر

*******

ABARSHAHR

Neyshabur Information Service

Neyshabur or Nishapur, The Phoenix of The East,

The Land of Philosophy, Mathematics, Mysticism, Poem, Pottery, Turquoise, Rhubarb and